Kort pittige kapsels en Rob's Grote Tuinverbouwing

Buenos noches, het schrijven van dit reisverhaal heeft me de nodige 'bloed, zweet en tranen' gekost. En om de tekst van André Hazes' knaller nogmaals te citeren: 'ik heb het goed gedaan' (twee weken geleden stond mijn hele reisverhaal uitgetypt op mijn telefoon, wachtend om geüpload te worden). 'Maaaaaaar ook zo fout gedaan' (nadat deze perfectionista iedere komma, zinsopbouw en spelling zo'n 5 keer had gecontroleerd, verwijderde ik per ongeluk het HELE verhaal....) 'Een lach met tranen', zo voelde ik mij inderdaad op dat moment André en ik schreeuwde: 'ach rot nu maar op! Vrienden, dag vrienden, de koek is op!' Maar natuurlijk laat ik al mijn lieve familie en vrienden niet in de steek en staat er op dit moment net zo'n zorgvuldig uitgetypt reisverhaal op je beeldscherm. Maar waag het zeker niet om ook maar een voorzichtige opmerking te maken over een misplaatste komma, want, ze, zijn, stuk, voor, stuk, inmiddels, zo'n, 10, keer, gecontroleerd....

Zoals ik in een van mijn vorige reisverhalen al schreef, zouden Naomi en ik, dinsdag 13 oktober alle kinderen van de Hogar meenemen naar Playland. Wij hadden de nodige voorbereidingen getroffen en de kinderen hadden hun badkleding van opwinding al 5 dagen van tevoren ingepakt. Maar we zijn inmiddels 4 weken verder en hebben nog geen waterglijbaan gezien. Het feit dat Liliane het hele feest al 4 keer op het laatste moment heeft afgeblazen, hebben we te danken aan het ondeugende gedrag van de kinderen. Dus het project: 'Playland' is weer verplaatst naar volgende week dinsdag. Ik ben benieuwd of het dan we doorgaat. Een voordeel is wel: als de kinderen niet naar me luisteren, kan ik nog een tijdje langer dreigen met 'doe wat ik zeg, anders ga je niet mee naar Playland'. Dit werkt namelijk wonderbaarlijk goed.. (Prent je hierbij een duivels lachje in).

Dinsdagmiddag was er een vergadering voor alle educadores van het project en ook wij moesten hierbij aanwezig zijn. De vergadering vond plaats in een stikheet kamertje, waardoor mijn verlangen naar de ellenlange zwembaden waar ik nu in had kunnen liggen, met de minuut groter werd. Tijdens de vergadering werden allerlei zaken omtrent het welzijn van de kinderen besproken. Liliane besprak ze op een manier alsof het dagelijkse kost is, maar ik vond het toch vrij heftig om te horen. Zo vertelde ze dat de twee nieuwe jongens van het project, seksueel misbruikt zijn. We moeten rekening houden met hun traumatische ervaring. Liliane waarschuwde ons dat ze misschien liever alleen zouden willen douchen, dan in de enorme gezamenlijke jongensdouche. Maar een paar dagen later werd me al snel duidelijk dat een van de twee jongens absoluut geen problemen heeft met gezamenlijk douchen. Integendeel, hij loopt het liefst de hele dag in zijn blote piepeleposia (zo noemen ze dat hier) rond en ik ren (enigszins ongemakkelijk) met een onderbroek achter hem aan, want die vertikt hij aan te trekken. Tja, dat kan natuurlijk ook..

Maar er was tijdens de vergadering nog iets dat indruk op me maakte. Hoewel het heel ongebruikelijk is, zouden drie broertjes dit weekend naar huis gaan. Hun moeder heeft ernstige kanker en daarom keurde de kinderrechter goed dat ze haar voor twee daagjes zouden opzoeken. Gezien het feit dat kinderrechters hier altijd erg 'druk' zijn, weten we niet wanneer de kinderen hun moeder nogmaals kunnen opzoeken en moesten ze dit weekend al afscheid van haar nemen. Het liefst laat je die kinderen nog een aantal mooie momenten creëren met hun moeder, maar in een situatie als deze ben je (zonder poen) machteloos, want de (meestal corrupte) kinderrechter bepaalt.
Ondanks de hitte in het vergaderhok, liepen de rillingen over mijn lichaam bij het horen van al deze ellende.

Gelukkig was het hierna tijd voor wat luchtigere zaken. Liliane kondigde aan dat profée Marco een week met vakantie zou gaan. En wie moet zijn taken overnemen? Si, yo!! 1 a 2 weken lang moet ik zorgen dat de kinderen van classe 4 hun huiswerk maken, dat de jongens zich douchen, hun kamer schoonmaken, hun kleren wassen etc en ik moet 's avonds het gebed in de kerk verzorgen waarbij ik Padre Nuestro en Ave Maria opdreun. De rest van de week zou ik met Marco meelopen om te kijken hoe het er bij de jongens en in zijn klas aan toe gaat. Zijn taken overnemen is een hele verantwoordelijkheid, maar ik vind het erg leuk en kreeg er direct zin in! Ik was alleen wel de enige die blij was met dit plan, want de meisjes van chalet 1 en de kinderen van classe 1, 2 en 3 betreurden dat ze me moesten gaan missen. Massaal klampten ze zich aan me vast, terwijl ze Liliane vervloekten voor deze 'achterlijke' beslissing.

Maar om de Boliviaanse traditie voort te zetten, werd dit uitgedachte plan de volgende dag weer rigoureus omgegooid. 'S nachts loopt er op het project altijd een bewaker rond, maar woensdags was hij ziek, dus Marco nam zijn nachtdienst over. Omdat Marco 's nachts zou werken, was hij overdag vrij.. Dus je voelt de bui waarschijnlijk al hangen. Voor mij niets geen rustig meeloopdagje, maar hoppa direct aan de slag. De jongens wisten dat ik geen idee had hoe alles bij hen werkte en maakten daar dan ook misbruik van. Ze renden naar allerlei slaapkamers behalve hun eigen, om de gevreesde schoonmaaktaken te ontlopen. Gelukkig heeft iedere 'cuarto' een verantwoordelijke, dit is de oudste jongen van de kamer en hij moet ervoor zorgen dat zijn jonkies geen rottigheid uithalen. Zij schoten mij dan ook direct te hulp en sleurden hun jongens (aan hun oren) de juiste kamer in. Na een uur waren alle kamers spik en span en begon ik aan Salon de Estudio met mijn nieuwe klasje.

Dit klasje bestaat uit zo'n 12 kinderen, die allemaal net iets ouder en zelfstandiger zijn dan mijn vorige klas. De kids hadden nauwelijks huiswerk, dus ik moest snel een leuke activiteit verzinnen om te voorkomen dat ze uit verveling de andere kinderen lastig zouden vallen. Ik haalde een stapel knutselspullen tevoorschijn en we fröbelden de meest kitscherige kaartjes. De een schreef een lief kaartje voor zijn kleine zusje of broertje, terwijl de ander als een ware Romeo hartjes zat uit te knippen, om z'n liefdesverklaring vervolgens stiekem in de tas van zijn Julliët te stoppen. 'S avonds vertelden de meisjes me apetrots wie hun nieuwe vriendje was. Zijn die afzichtelijke kaartjes toch nog ergens goed voor geweest...

Woensdagavond vindt altijd de Rosario plaats, oftewel: de rozenkrans in de kerk. Hierbij dreunen de kinderen in koor Padre Nuestro en Ave Maria zo'n 50 keer op.
Hierna was het tijd voor de jongens om te gaan douchen. Hun kamers bevinden zich aan een hele lange gang en aan het einde van deze gang is een ruimte met zo'n 8 douches. Omdat het de eerste keer was dat ik met de jongens meeging, wilde ik ze niet te veel in verlegenheid brengen en besloot op de gang te wachten. Maar wat er toen gebeurde had ik nooit zien aankomen. Na een paar seconden vlogen alle slaapkamerdeuren vrijwel tegelijk open en hadden de jongens inmiddels de kleren van hun lijf gescheurd. Massaal sprintten ze in hun nakie richting de douches, terwijl ze ondertussen elkaar onderuit probeerden te halen, want het bleek een ware race om als eerste een douche te veroveren. Uiteraard waren het de oudste en sterkste jongens die als eersten hun lichaam schoonboenden van alle zand en modder met het lullige, koude straaltje water dat de douche met moeite wist te geven. Misschien is dit nou niet echt iets waar je steil van achterover valt, maar ik verwonderde me met name over de manier waarop de jongens naar de douches scheurden. Ik was natuurlijk de meisjes van chalet 1 gewend en werd me hier iedere dag bewust van hun lichamelijke onzekerheden. Voor geen goud zouden zij in het bijzijn van anderen naakt rondhuppelen. Zelfs de aller jongste meisjes liepen telkens angstig langs me heen, terwijl ze hun handdoek klampachtig vasthielden om hun doorkomende 'doperwtjes' te bedekken.

Maar in tegenstelling tot de meisjes was er bij de jongens geen enkele vorm van gêne te ontdekken. Ze renden lachend langs me heen en sommigen maakten zelfs even een pitstop om vol trots hun spieren te showen.
Terwijl ik vol verbijstering dit hele tafereel zat waar te nemen, kreeg ik een enorme fles shampoo in mijn handen gedrukt. Als een soort lopende machine deponeerde ik shampoo op de droge koppies van de jongens, die ongeduldig in de rij stonden te wachten op een vrije douche. Ze smeerden hun knieën in met de shampoo die langs hun hoofden naar beneden was gedropen. Al snel werd me duidelijk gemaakt waarvoor deze ingezeepte knieën zouden moeten dienen. Toen er genoeg water in de douchteruimtes verzameld was, werd er plaats gemaakt voor een heuse waterglijbaan. Op hun knieën gleden de jongens in volle snelheid van de ene naar de andere kant. Hoewel ik dit met een uitermate boos gezicht moest afstraffen, had ik het liefst ook mijn knieën ingezeept om die kids eens even te laten zien hoe je écht moet glijden. Wat dat betreft zal het kind in mij nooit verdwijnen denk ik.

Na al dit glijplezier werden de douches vrijgemaakt voor een nieuwe lading vieze lichamen en renden de gedouchte kids met natte lichamen terug naar hun kamers, waar ze als een malle in hun pyjama's schoten.

Hoewel ik nu de verantwoordelijkheid heb over veel meer jongens, dan meisjes in chalet 1, is het klusje hier aanzienlijk sneller geklaard. Niets geen gezeur over flatteuze pyjama's die dan weer te warm en dan weer te koud zijn, of over borstels waar de 'vieze' haren van andere meisjes inzitten (ieeeeeeeh) en geen gebonk op de badkamerdeur omdat iemand te lang doucht. Wat dat betreft is werken met jongens een stuk relaxter.

Maar ik moet ook zeggen dat jongens niet altijd relaxt zijn. Als er ruzie was in het chalet van de meiden, werd dat uitgevochten door venijnige blikken, roddels en kattige opmerkingen. Een zelden keer werd er aan elkaars haren getrokken, maar meestal ging het er allemaal onschuldig aan toe. De jongens pakken ruzies op een hele andere manier aan.
Nu hebben de Boliviaanse jongens een enorm fanatisme in hun bloed zitten, dus er hoeft maar een klein dingetje te gebeuren, of de vuisten worden in de lucht geheven. Als er eenmaal een gevecht losbarst (en dat gebeurt iedere dag wel een keer) zet ik alle knoppen in mijn hoofd om en spring tussen beide partijen. Een paar blauwe plekken verder, heb ik de jongens beide naar een andere hoek van de kamer gedreven, waar ze elkaar nog een hele tijd met agressieve ogen aankijken. Vervolgens weet ik de rust enigszins weder te keren, door mijn notitieboekje te pakken en de namen van de kinderen te noteren, die straf zullen krijgen voor deze actie. In de hoop dat ik hun namen weg zal halen, gedragen ze zich als engeltjes en een paar uur later lopen de ruziënde jongetjes vaak weer broederlijk met elkaar te spelen.

Donderdag 15 oktober was weer typisch zo'n dag die van uur tot uur perfect ingepland was, maar uiteindelijk een grote chaos werd. We zouden 's morgens 'ff' onze verblijfsvergunning regelen met pater Henk (die ook werkzaam is bij een aantal Hogars in Santa Cruz) en Liliane zou ons om 9:30 per auto naar hem toebrengen. Omdat pater Henk van oorsprong Nederlands is, zou hij de moeilijke Spaanse termen die bij het regelen van een verblijfsvergunning komen kijken, makkelijk voor ons kunnen vertalen.

Om 9:00 werd er keihard op mijn deur gebonkt door tuinman Claudio, die met een gehaast gezicht verkondigde dat ik direct mee moest komen: 'venga, venga ahora!!' Snel raapte ik mijn spullen bij elkaar en rende (met de shampoo nog in mijn haar) achter hem aan. Stomverbaasd stapten Naomi en ik zijn auto in en nadat ik een poging deed om te vragen waarom we niet met Liliane meereden, gaf hij me zo'n ingewikkeld Spaans antwoord, dat ik domweg maar een beetje met mijn hoofd knikte. Ik besloot het allemaal over me heen te laten komen en dat bleek later de juiste beslissing. Liliane stond een paar kilometer verderop langs de kant van de weg met haar auto te wachten en zou ons verder brengen. Een halfuur te laat arriveerden we bij pater Henk en door onze strakke planning raakte ik enigszins gestresst. Maar Liliane verzekerde me dat het regelen van een lullig verblijfsvergunninkje nooit veel werk zou zijn, dus we zouden ruim op tijd terug zijn voor ons werk op de Hogar.

Maar dit bleek ietsje anders te lopen..
Allereerst gingen we met pater Henk naar Paolo: de man van de 'papieren'. Nadat we een hele stapel formulieren hadden ingevuld en ondertekend, had Paolo een pasfoto nodig. Ondanks mijn chaotische karakter, had ik zelfs deze in mijn tas gepropt, dus vol trots overhandigde ik hem mijn prachtplaatje. Maar helaas, hier in Bolivia bedenken ze de meest rare regels, dus mijn pasfoto moest net 0,3 cm langer zijn. Snel hielden we een taxi aan en reden naar een heuse fotostudio. Eenmaal aangekomen werd ik direct voor een Ikea gordijntje gezet, terwijl de belichting geregeld werd door simpelweg een stuk karton voor het raam te plakken. Na een paar minuten was het klusje gepiept en scheurden we terug naar Paolo, die ons met een volgende verassing zou verblijden.. Hij had een stempel nodig die we bij de Migracion aan de andere kant van de stad konden halen. Ach joh een stempeltje, dacht ik toen nog, dat kan nooit moeilijk zijn. Dus vol goede moed stapte ik weer een taxi in. Rond 12:00 uur arriveerden we bij de Migracion en hier zakte me al snel de moed in mijn havaiianas (ha-ha). De vervloekte toko ging namelijk pas om 15:00 open, waardoor we nooit op tijd zouden zijn voor ons werk en heel lang moesten wachten. Om de tijd de doden en onze knorrende magen te stillen, aten we wat kip en rijst bij een klein restaurantje iets verderop.

Rond 14:45 liepen we richting de Migracion, waar zich inmiddels een enorm geïrriteerde mensenmassa had verzameld. Chagrijnige gezichten staarden me aan terwijl ik in de rij stond te wachten op een kaartje. Nadat iedereen was voorzien van een kaart met nummer, werd rij numero 2 gecreëerd. Na een hele tijd wachten in deze rij werd mijn kaartje met nummer omgeruild voor een ander kaartje met nummer (de logica is ver te zoeken). Nadat ik rij numero 4 en 5 overleefd had, kwam ik bij de medewerkster met de beruchte stempel. Ik gaf haar al mijn papieren en terwijl ze deze met een veel te serieus gezicht zat door te nemen, keek ik haar verwachtingsvol aan. Maar mevrouw vond het nodig om nóg een kopietje te hebben van mijn paspoort, dus stuurde me naar de Fotocopia. Toen ik enige tijd later eindelijk al mijn benodigde papieren bij elkaar had en het geluid hoorde van de stempel die op mijn paspoort gedrukt werd, kon ik het ijskonijn achter de balie wel zoenen.

Een paar dagen later moesten we Paolo ons paspoort brengen, zodat hij deze (voor 4 maanden!) op kon sturen naar La Paz, waar onze verblijfsvergunning officieel opgemaakt gaat worden. Een of andere hoge pief zal semi serieus onderzoeken of wij geen terroristen zijn die Bolivia gedurende 6 maanden compleet plat willen bombarderen. Maar ik denk op zich dat het wel goed komt..

Zaterdag 17 oktober was onze vrije dag. Ik had om 11 uur met Cristina en Marcy op plaza de 24 Septiembre in Santa Cruz afgesproken om een mooi museum te bezoeken. Rond 10 uur stapte ik de trufi in en omdat het hele busje vol zat moest ik een gevreesde plek achterin nemen. De achterste plekken zijn niet erg geliefd, omdat je bij iedere hobbel (en dat zijn er veel bij Boliviaanse wegen), je hoofd stoot aan het plafond. Hoewel niemand mijn asociale gevloek verstond, zag ik veel vragende ogen nieuwsgierig mijn kant op kijken. Wat doet zo'n meisje met blond haar en blauwe ogen in een trufi ergens in een uitgestorven buitenwijk van Santa Cruz? Toen ik me besefte dat je hier inderdaad niet zo snel een toerist zal aantreffen, schoot er wel even een enorme kick door me heen. Steeds meer en meer wen ik aan de dagelijkse gewoonten van het Boliviaanse leven en neem ik ze (onbewust) over. Met een enorme glimlach op mijn gezicht werd ik gedropt op de immense markt van Santa Cruz: Los Pozos. Ik baande me een weg door de schreeuwende marktkoopmannen en vond snel de weg naar de plaza, waardoor ik netjes op tijd was. Maar ik bleek wel de enige die op tijd was. Cristina en Marcy hadden onderweg allerlei problemen, dus ik zou nog een uur moeten wachten. Maar ik zat op het mooiste plein van Zuid-Amerika, terwijl de zon aangenaam tegen mijn gezicht brandde, dus voor mij was het geen enkel probleem. Het uur vloog voorbij, omdat er genoeg te zien is op het plein. Zo zag ik bijvoorbeeld een groep oude mannetjes die hun vrije tijd uitbesteden aan een potje schaken op een van de vele schaaktafels, die over het plein verspreid staan. Misschien komt het door mijn zwak voor oude, schattige mensen, maar ik vond het zo aandoenlijk om te zien hoe ze met bezwete hoofden over het spel gebogen zaten, terwijl Alejandro José fanatiek uitlegde waarom zijn zet 'muy mal' was.

In tegenstelling tot de opaatjes die van hun pensioen genieten met ontspanning, zie je op het plein veel omaatjes die niet stil kunnen zitten. Gehuld in traditionele kledij proberen ze een zakcentje bij te verdienen door nootjes, sapjes, ijs of fruit te verkopen. Voor deze vrouwen voel ik altijd een diep respect. En dat respect komt niet alleen voort uit het feit dat deze vrouwen het vertikken om zichzelf een 'kort pittig kapsel' aan te meten. De moed om hun lange, uitvallende, grijze haren niet af te knippen, maar in de meest prachtige vlechtcreaties te binden, vind ik bewonderenswaardig en iets waar veel Nederlandse huisvrouwen nog wat van kunnen leren.

Maar deze vrouwtjes maken met name indruk op me door hun diepgerimpelde gezicht, wat waarschijnlijk de overgebleven sporen van een zwaar en verbitterd leven zijn. Vrouwen in Bolivia leiden een zwaar bestaan en om dat uit te leggen, schets ik een beeld van hun leven. Op mijn project zit een meisje van 14 jaar oud, hoewel ze zelf nog een kind is heeft ze nu al een enorme kinderwens. En zij vormt geen uitzondering, er zijn veel jonge Boliviaanse meiden die meer willen dan een levenloze Baby Born. Ze krijgen op jonge leeftijd kinderen en denken hierbij (uiteraard) niet aan hun toekomst. Zodra het kindje arriveert stopt het meisje met school, geld is er niet en op een baan hoeft een onervaren kind zonder diploma al helemaal niet te rekenen.
Daarnaast is het zo dat de lol er voor de vader ook wel weer af is als hij de ene na de andere slapeloze nacht moet doorstaan. Hij heeft zijn pleziertje gehad en hupt (zonder zijn kind te erkennen, want dat scheelt in de kosten) over naar het volgende jonge slachtoffer.

Nu moet ik natuurlijk niet alle Boliviaanse jongens over een kam scheren. Er zijn wel degelijk jongens die hun kind erkennen. Een kleine kanttekening hierbij is echter dat deze vaders in de bak zitten en hun erkenning niet voortkomt uit vaderliefde, maar het gevolg is van een egoïstisch plan, waarbij ze een strategisch belang hebben. Het werkt namelijk gunstig voor de strafbepaling als vaders een kleintje thuis hebben, die ze (zogenaamd) willen zien opgroeien.
Gevolg is dat vaders schandalige strafverlagingen krijgen, voor de meest gruwelijke delicten. Zo hoorde ik laatst het verhaal van een vijftienjarige jongen, die medeplichtig was aan een enorme groepsverkrachting. Het slachtoffer loopt de rest van haar leven in angst rond, terwijl de jongen na 3 maanden weer vrolijk op straat stond om 'voor zijn kleine te zorgen'.

Voor je het weet staan dit soort jongens dus weer op vrije voet, maar hun leven beteren zit er meestal niet in.
Door haar onmacht in deze situatie blijft mama er alleen voor staan en moet ze de rest van haar leven keihard werken om haar vele kinderen iedere dag van een bordje rijst te voorzien. Ze voedt haar kinderen alleen op en probeert tegelijkertijd de schade die de ontbrekende vaderliefde veroorzaakt bij haar kinderen, te beperken.

Nu denk ik, als westerse feministe: als je de ellende bij je eigen moeder hebt zien gebeuren, dan pak je het zelf toch totaal anders aan? Maar die vlieger gaat niet op en de kinderen op mijn project zijn daar het levende bewijs van. Hun moeders zijn er niet in geslaagd genoeg geld bij elkaar te sprokkelen en konden dat bordje rijst niet iedere avond op tafel zetten. Sommigen hebben op illegale manier het bordje rijst bij elkaar geprobeerd te schrapen, maar belandden daardoor wel achter tralies. En dan heb je nog de moeders die de juiste oplossing niet vonden en daardoor hun heil zochten in middelen die de stress tijdelijk deed verminderen, maar waardoor het probleem voor hun kinderen alsmaar groter werd.
Kortom, de redenen dat kinderen hier zitten zijn heel uiteenlopend, maar een ding hebben deze kids gemeen: vaderliefde kennen ze niet.
En dat is iets wat je iedere dag op het project merkt. Om even een praktisch voorbeeld te geven: laatst was er een groepje kinderen bij de psycholoog, waar ze de opdracht kregen om een 'fantasiepersoon' te omschrijven. Een jongetje las zijn fantasie hardop voor: 'mijn persoon is een jongetje dat in een huis woont samen met zijn moeder, 3 broers en 3 zusjes'. Vader komt in het hele verhaal niet voor en dat laat zien dat kinderen hier gewoon niet gewend zijn dat er een vader is die je helpt met je moeilijke wiskundesommen, die met je stoeit als hij je naar bed brengt en met wie je het belabberde voetbal op tv bekritiseerd..

Het liefst zou ik alle Boliviaanse meisjes wakker schudden, maar dat gaat niet. En daarom koop ik mijn fruitsapjes en waterijsjes niet bij een plaatselijke Burger King, maar bij deze ijzersterke, oude vrouwtjes (zónder kortpittig kapsel) die zo hard knokken voor het bestaan van hun kinderen en een beetje voor dat van henzelf.

Goed, back to buisiness. Na het uurtje wachten bezocht ik samen met Cristina en Marcy het museum met prachtige Boliviaanse kunst. 'S middags lunchte ik met Naomi bij een über moderne lunchroom midden op het grote plein. Ik at (als een echte cultuurbarbaar) een enorme hamburger met friet. De rest van de middag heb ik gezellig doorgebracht met Naomi en Marily en rond 18:00 reden we weer terug naar de Hogar.

Maandag 19 oktober begon ik aan mijn eerste week als educadora Bente (hoewel veel kinderen me Bennie noemen, want Bente kunnen ze niet uitspreken). Om 12:30 lunchte ik samen met de jongens en ook dit gaat er totaal anders aan toe dan bij de meisjes. Ik hoef niet meer iedere 'cuchara' hun mond in te praten. Nee zodra de jongens de 'comedor' binnenlopen, beginnen ze direct aan de aanval op hun bord die binnen enkele minuten vrij gemaakt is van iedere verdwaalde rijstkorrel. Als ik mijn bord ook maar een paar seconden onaangeroerd laat staan, kijken de kinderen me met grote ogen en een poeslief gezicht aan, in de hoop dat ze ook de aanval op mijn bord mogen openen. Als ik vervolgens toch een hap neem, kunnen ze de nodige 'pucha's' niet onderdrukken.

Tijdens de Salon de Estudio bleken alle kinderen gek genoeg geen huiswerk te hebben. Ja ja, ik mag dan misschien een ietwat 'dom blondje uiterlijk' hebben, maar dit maak je zelfs de enige echte Bente de Wilde niet wijs. Na veel gezeur, dreigende 'of je gaat niet me naar Playland...', veel protesterende 'boeeeehs' en 'aaaaaahs' werd me uiteindelijk toch verteld wat het huiswerk was. Ondanks dat er een gemiddelde 7.0 op mijn Vwo diploma bestempelt staat (patser...), viel het huiswerk van deze basisschoolleerlingen me vies tegen. Niets geen simpele zinsontleding of wiskundesommetjes, maar een tuinieropdracht.. Alle kinderen moesten even een tomatenplantje kweken voor de volgende dag.. 'Dat lukt toch wel educadora Bennie?' 'Jaaaa tuurlijk joh, doe dit bijna iedere dag dus twee vingers in mijn neus, kind'. Maar helaas heb ik alleen groene vingers als ik ze daadwerkelijk in mijn neus stop, dus van pure wanhoop begon ik een zoektocht naar de man die me zou kunnen helpen: tuinman Claudio. Hij heeft vast wel een enorme voorliefde voor het kweken van tomatenplantjes. Maar Claudio bleek uitgerekend vandaag een vrije dag te hebben. Ik stond er dus alleen voor en zou het moeten hebben van alle kennis die ik heb opgedaan tijdens het kijken van het altijd informatieve 'Rob's grote tuinverbouwing'.
Maar op dit soort momenten, als je helemaal ten einde raad bent en je het liefst je hoofd in de potgrond steekt, brengt http://www.tuinierenistof.nl licht in de duisternis. Ik vond een uitgebreide instructie en binnen een paar minuten strooide ik als een ware deskundige met de zaadjes van een tomaat in het rond. We knipten een plastic fles doormidden en brandden (!) met ijzerdraad gaten in de onderkant, zodat het water weg kon lopen. Mieke van tuinierenistof.nl schreef dat, dat belangrijk is voor de zuurstofamoniabiosa dinges.
Een paar uur later waren alle geïmproviseerde tomatenplantjes klaar. De ongeduldige kinderen verloren hun huiswerk geen seconde uit het oog om te zien of dat ellendige ding al aan het groeien was.
De kans is natuurlijk erg groot dat jij zelf binnenkort in een soortgelijke situatie terechtkomt, in dat geval raad ik je aflevering 16 van Rob's Grote Tuinverbouwing aan, waarin hij uitlegt over de Griekse schermschepbloem die vergelijkbaar is met de tomatenplant. Verder zijn http://www.moestuinen4fun.nl en http://www.kweekjevingersgroen.nl échte toppers!

Een van de taken die ik er voor deze week bij heb gekregen is het verzorgen van het gebed in de kerk. Alle 77 kinderen moeten samen met mij Ave Maria en Padre Nuestro opdreunen en er moet een stukje voorgelezen worden uit de Bijbel. Ik vind het super leuk om te doen en het geeft een kick als alle kids daadwerkelijk de gebeden mee brabbelen. Omdat ik nu dus de verantwoordelijkheid over de kerk heb, heb ik direct ook maar wat hippe loungebanken bij Leen Bakker bestelt. Maar helaas is de levertijd naar Bolivia erg lang. Qua cocktails zat ik te denken aan piña colada en mojito's, iemand andere suggesties?

Woensdag 21 oktober was zo'n warme dag dat de benauwde klaslokalen vervangen werden voor het verkoelende zwembad. De hele middag speelden we allerlei leuke waterspelletjes en genoot ik van de snikhete zon (hoe warm was het ook alweer bij jullie?) Rond 18:00 uur zat mijn werkdag erop, sprong ik snel onder mijn 'gieter' en haastte me naar de trufi die me naar het centrum van Santa Cruz zou brengen. Ik had namelijk met Marcy en Cristina afgesproken om naar een rockconcert te gaan (jaja, van André Hazes tot Queen... Mijn muzieksmaak is zeer uiteenlopend). Het concert vond ik geweldig! Een grote groep, zeer getalenteerde muzikanten vertolkten de meest rauwe liedjes tot 'kippenvel liedjes'.

Na het concert hadden we afgesproken met Marily en haar Duitse vrienden: Julian en Max. We gingen naar een raggeabar, waar die avond een klein concert gegeven zou worden. Hoewel ik de marihuana dit keer liet voor wat het was (grapje mama), voelde ik me gelijk relaxed toen ik de raggeabar binnenstapte. Het zag er gezellig uit: sfeervolle lichtjes, lekker knus en vol met mensen die wel van een feestje houden. De hele avond danste ik tussen de rastaharen op Bob Marley, terwijl ik het lokale bier dronk dat warempel nog beter smaakte dan mijn zééééér geliefde Schultenbrau van de Aldi....

Veel te laat strompelden we naar ons hostel, waar we die nacht zouden doorbrengen. Temidden van allerlei snurkende backpackers viel ik snel in slaap. De volgende ochtend heb ik uitgebreid gebruik gemaakt van het zwembad en om 11:00 moesten we dan toch echt terugkeren naar de Hogar. Hoewel ik slechts een dag weg was geweest, voelde het als een soort mini-vakantie en zat ik vol energie om met de kinderen aan de slag te gaan.

Vrijdagochtend 23 oktober hadden we een ietwat andere Spaans les dan gebruikelijk. We gingen namelijk naar de bioscoop om een Spaanse kinderfilm te bekijken. Dit was een leuke afwisseling tussen alle saaie grammaticaregels door en warempel was het verhaal nog te volgen ook!

Zaterdag 24 oktober was een dag waar ik asociaal van heb genoten. Samen met Julian en Max gingen we naar Biocentre Güembé, een enorm park met prachtig aangelegde natuur, een dierenreservaat vol kleurrijke papegaaien, vlinders, aapjes en schildpadden en de mooiste zwembaden waar ik ooit in heb gezwommen. Omdat alles zo natuurlijk aangelegd was voelde het alsof ik op een heel mooi stukje aarde midden in de jungle terecht was gekomen. Weer waande ik me op een mini-vakantie.
De hele middag lag ik met een biertje op reikafstand aan de rand van het zwembad, terwijl er relaxte loungemuziek gedraaid werd en de waterval tegen mijn rug spatte. Helemaal goed!!
Aan het eind van de dag raakten we aan de praat met een aardige moeder en dochter die ons wel een stuk naar huis wilden rijden. Dat scheelde weer een ritje met een taxi en een krakkemikkig busje. Helemaal zen en met vuurrode benen (ik ben altijd te eigenwijs om me in te smeren) liep ik 's avonds de Hogar weer binnen. Het was zeker een top dag en ik kan niet wachten om mijn familie dit prachtige plekje te laten zien.

Dinsdag 27 oktober was mijn vrije dag. Hoewel ik alle culturele hoogtepunten van Santa Cruz wil zien, gunde ik mezelf een ochtendje in het winkelcentrum. Op internet vond ik het adres van een 'heel groot Amerikaans winkelcentrum vol luxe artikelen'. Ik had onwijs zin om te shoppen dus stapte met goede zin de bus in die me naar het winkelcentrum zou brengen. Ik werd vlak naast het winkelcentrum afgezet, maar dacht dat ik helemaal verkeerd was. Ik zag namelijk geen blinkende Amerikaanse shopping mall met schreeuwende merkketens, maar een grijs en grauw gebouw dat in geen jaren schoongemaakt was. Voor het gebouw lag een enorme parkeerplaats waar 1 kapotte auto stond weg te rotten. Een uitgestorven bedoeling dus. Toch probeerde ik positief te blijven en hield mezelf voor dat er binnen misschien wel een hemels winkelparadijs was. Maar helaas, toen ik 3 stappen in het winkelcentrum had gezet, zag ik een paar teva-sandalen en een tuinbroek uit het jaar 1850 en dat was voor mij genoeg reden om gillend naar buiten te rennen. Nooit meer dit 'hele grote Amerikaanse winkelcentrum vol luxe artikelen'.

Maar ik gaf de moed niet op, ik moest en zou zo'n Amerikaanse shopping mall vinden. Dus liep ik op een groepje taxichauffeurs af en vroeg hen hoeveel een taxiritjes naar het dichtstbijzijnde GROTE winkelcentrum koste. Mijn vader heeft een aangeboren talent voor afdingen en ik besloot zijn technieken maar eens te gebruiken. Hoewel taxichauffeur nummer 1 een hele nette prijs noemde, keek ik hem aan alsof hij gek was geworden en draaide me hoofdschuddend om. Zoals ik had gehoopt begon er direct een competitie tussen de taxichauffeurs en werd de ene na de andere lage prijs geroepen. Uiteindelijk werd ik voor minder dan 1 euro bij een fantastisch winkelcentrum afgezet waar ik een hele ochtend lekker heb rondgestruind. Misschien niet zo cultureel verantwoord, maar wel even heeeeeeeeel fijn.

'S middags waren Naomi en ik uitgenodigd voor een verjaardag van een vriend van Cristina. Maar helaas was de jarige ziek en werd het feest afgeblazen. Daarom besloot ik naar 7 Calles te gaan, dit is een markt waar met name locals komen, omdat het minder groot en massaal is dan Los Pozos. Ze hadden onwijs leuke dingetjes op de markt, dus ook hier was ik helemaal in mijn element.
'S avonds gingen Naomi en ik naar de bioscoop om een filmpje te kijken en toen zat onze vrije dag er alweer op!

Vrijdag 29 oktober hadden we weer een bijzondere Spaanse les. Voor de afwisseling besloten we naar een park te gaan en omdat Naomi en paar dagen later jarig zou zijn had Cristina een enorme mokkataart gebakken. Toen ze deze mokkataart op tafel zette, kwamen er hordes kinderen op ons afgerend. Brutaal vroegen ze ook om een stukje taart en toen we hen vroegen om weg te gaan bleven ze geamuseerd staan kijken. Omdat het een doordeweekse dag was, vroeg ik me af waarom ze in het park waren en niet op school. De kinderen vertelden me dat er geen geld voor school is en omdat hun ouders overdag werken, moeten zij de dagen in het park doorbrengen.
Heftig om te zien dat kleine meisjes, die nog maar net kunnen lopen, overdag aan hun lot overgelaten worden. Die verrukkelijke mokkataart smaakte ineens een stuk minder lekker..

Zaterdag 30 oktober hadden de jongens van de Hogar op de een of andere manier een enorme autoband tevoorschijn getoverd. De ene na de andere acrobatische truc werd met de band uitgevoerd. En zoals dat vaak bij jongens gaat, wil de een nog stoerder zijn dan de ander en daarom werden de trucs alsmaar gevaarlijker. Het moest en zou een keer fout gaan.. En dat ging het ook.
Toen alle educadores zich in het kantoor van Liliane hadden verzameld voor een kort overleg, werd er ineens hard op de deur gebonsd. Twee jongens begonnen met grote en angstige een verhaal in het Spaans. De enige twee woorden die ik verstond waren 'Victor's brazo' en 'rumpio'. Iedereen wist gelijk dat het foute boel was, dus massaal renden we naar de cancha. Toen ik Victor een paar minuten later naar de doctorita op het project zag strompelen, schrok ik me rot. Zijn arm lag in zo'n onmogelijke positie dat je direct zag dat het gebroken was. Snel werd hij naar het ziekenhuis gebracht, waar hij geopereerd moest worden. Maar er zou pas 2 dagen later tijd zijn voor zijn operatie, dus hij heeft erg veel pijn geleden. In totaal is hij 4 dagen in het ziekenhuis geweest, maar inmiddels is hij (ondanks zijn gipsen arm) weer helemaal de oude. De autoband is gelukkig achter slot en grendel gezet...

Zondag 1 november was een dag vol hectiek en stress. 'S morgens om 7 uur begon het rennen en vliegen en ik bleef non stop hollen tot 's avonds 9 uur. Ondanks het harde werken, was het ook een dag vol plezier, gelach en vrolijkheid, het was namelijk de verjaardag van Naomi! 'S morgens versierde ik met allerlei kids haar deur vol tekeningen en zelfgemaakte vlaggetjes en daarna brachten we haar een ontbijtje op bed. Voor de middag had ik een speurtocht voorbereid. In kleine groepjes legden alle 77 kinderen het parcour af, waarbij ze onder andere gekke drankjes moesten proeven, een incomplete songtekst moesten oplossen, een liedje voor de jarige moesten zingen en nog veel meer dingen. Iedereen was onwijs fanatiek en zelfs de kinderen die normaal gesproken wat terughoudend zijn, ontpopten zich tot ware strijders. Het heeft me uren werk gekost om deze speurtocht voor te bereiden, maar toen ik de gelukkige koppies van de kinderen zag, wist ik waar ik het allemaal voor gedaan had. Ze genoten, dus mijn doel van de speurtocht was bereikt. Het was een enorm geslaagde middag en 's avonds stond de kinderen nog een leuke verassing te wachten! Zaterdagavond hadden Naomi en ik 4 uur lang in de keuken staan zwoegen om een enorme stapel pannenkoeken te bakken, die we zondagavond met alle kids op gingen eten. De pannenkoeken vielen onwijs in de smaak en de hoeveelheid dankbare glimlachen die ik naar me toegeworpen kreeg waren hartverwarmend. 'S avonds strompelde ik totaal vermoeid, maar met een voldaan en goed gevoel naar mijn kamer.

Ik merk, nu ik bijna 2 maanden intensief op het project doorbreng, dat de kinderen me iedere dag iets meer vertrouwen. Achter de naam en het eigenwijze, opstandige koppie komt meer betekenis: ze laten me meer en meer toe en heel af en toe vertelt iemand zijn verhaal als we een goed gesprek hebben. Bij dit soort momenten golft er een gloed van warmte en liefde door me heen, want de bevestiging dat ze me vertrouwen doet me goed. Natuurlijk zijn niet alle kinderen zo openhartig, maar soms is een simpele, dankbare glimlach van hen al genoeg om mijn dag te maken. Laatst zei een opstandig jongetje met enorme concentratieproblemen ineens dat hij de Salon de Estudio met mij zo leuk vind, omdat ik volgens hem veel leuke activiteiten verzin. Hoewel ik soms een ijskonijn kan zijn, moest ik hiervan toch even slikken. Dit jongetje wilde een maand geleden alleen maar op de grond liggen en nu knutselt hij er iedere dag op los. Wauw!

Hopelijk zorgt de bevestiging dat het goed met me gaat bij jou ook voor een warme gloed van blijdschap en een glimlach op je gezicht. Als dat niet het geval is, kweek dan ff een tomatenplantje want daar wordt je sowieso gelukkig van. Nou André, nu mag ik je knaller écht uit volle borst zingen: Vrienden, dag vrienden, de koek is op! Tot mijn volgende reisverhaal :)

Dikke knuffel Bennie