Dromen dromen, dromen doen

Mijn vorige reisverhaal publiceerde ik tijdens kerstavond, maar over kerst had ik nog niets geschreven, dus ik zal jullie a la minute even mijn Boliviaanse kerstavonturen voorschotelen. Rond de kerstdagen was de chaos op de Hogar gigantisch: de ene na de andere werknemer ging met vakantie (uiteindelijk stonden Naomi en ik er zelfs alleen voor), de laatste kerstliedjes moesten nog ingestudeerd worden, onze kerstcadeaus voor de kinderen kregen hun laatste finishing touch en de voorbereidingen voor het 'zeer bijzondere' kerstdiner moesten getroffen worden. Ik werkte me een slag in de rondte en was al bekaf voordat de kerstdagen überhaupt begonnen waren. 

24 december vierden we Noche Buena, oftewel kerstavond. Deze avond stond met name in het teken van een ding: BIKKEN. Tijdens de gezellige kerstavond kwam mijn grootste nachtmerrie uit. Je ziet wel eens in van die Amerikaanse films dat ze tijdens kerstmis een enorm geroosterd varken op tafel zetten toch? Nou precies zo'n horror scène speelde zich 24 december 2015 jongstleden, rond de klok van 8 uur af op Hogar Santa Maria de Los Angeles, te Bolivia. Ondanks mijn verbrande kop trok ik wit weg bij het zien van dit enorme mormel. Om je even een mooi visueel beeld te geven van de hele situatie: álles (ik herhaal: álles) zat nog aan dat beest. Dus denk aan: ogen, neus, poten, staart, oren etc. Temidden van de feestelijk versierde eetzaal werd dit arme ziel in stukken gesneden en kreeg iedereen een onderdeel op z'n bord gekwakt. Ik werd verblijd met een oor en een poot. Holladijee, wat een heerlijk kerstdiner! Ik maakte een beetje ongemakkelijk kennis met mijn avondeten en besloot spontaan dat ik vegetarisch zou worden. Ik vroeg de kinderen wie er zin had in een 'oor' of een 'poot' en direct werd mijn bord door een stelletje aasgieren aangevallen. Een bakje yoghurt klonk ineens als een perfect kerstdiner. 
Na dit culinaire hoogstandje verzamelden we ons in de kerk voor de speciale kerstmis. Voor de gelegenheid was er een pater naar onze Hogar gekomen en als bedankje voerden de kinderen een toneelstukje uit de bijbel voor hem op. Het voelde een beetje alsof ik naar de eind musical in groep 8 van mijn broertje en zusje keek. Van die momenten dat ze me vlak voor aanvang met een doodzenuwachtig, onzekere blik aankeken en zich vervolgens een beetje wisten te ontspannen als ik met een grote glimlach mijn duim opstak. Precies datzelfde gebeurde bij deze kleine Boliviaanse toneelspelers. Ik was knetter trots.

Tijdens de mis zongen we veel kerstliedjes en ik moet enigszins schuldig bekennen dat ik inmiddels meer Spaanse dan Nederlandse kerstliedjes ken. De sfeer was heel ontspannen en gezellig. Je merkte dat alle kinderen genoten van deze speciale avond. 
Als verassing zou er 's avonds een kerstman met zakken cadeautjes langskomen. Terwijl de kinderen op het voetbalveld aan het spelen waren, hoorden we het geluid van de bel van de kerstman. Snel renden we op het geluid af en hoewel de grote kids met name oog hadden voor de grote zak met cadeautjes, keken de kleintjes met grote ogen naar de kerstman. Een voor een werden de kinderen door de kerstman naar voren geroepen en kregen ze hun cadeautje. Misschien slim om even uit te leggen hoe de Hogar deze kerstcadeaus financiert. Geld voor cadeaus is er namelijk niet, maar in de maand december krijgt ieder Boliviaans kind 100 Bolivianos (14 euro) van de regering. Op veel Hogars verdwijnt dit geld linea recta in de zakken van de eigenaar, die de volgende dag in een nieuwe bak rondrijdt, maar op onze Hogar werd dit geld gelukkig gebruikt om nieuwe kleren voor de kinderen te kopen. 
Binnen de kortste keren ontstond er een gigantische modeshow waarbij alle kinderen hun nieuwe aanwinsten aan elkaar showden. 

Nadat de kerstman weer met zijn slee naar Groenland (or wherever it may be) vertrok, sloten wij de avond letterlijk en figuurlijk knallend af. Er werd wat mooi siervuurwerk afgestoken en om me heen zag ik alle kinderen enthousiast naar de fel gekleurde lucht kijken, terwijl er wat 'wooooow' of 'waaaah' uit hun opengesperde mondjes kwam. Vervolgens kreeg ieder kind een sterretje, wat ze natuurlijk 'super vet, gaaf, cool en tof' vonden. Ik genoot echt onwijs van deze avond en niet zo zeer vanwege het héérlijke  kerstdiner, de dikke kerstman of de voorafgaande stress, maar door alle genietende gezichten die ik om me heen zag. Echt ieder kind keek happy en dat voelde voor mij als een prachtig kerstcadeau. 

Op eerste kerstdag, 25 december, haalde mijn vervloekte wekker me om 6:00 uit mijn slaap. Na een peptalk met me, myself and I gooide ik mijn ochtendhumeur in de plaatselijke kliko en stapte ik fris en fruitig aan het kerstontbijt. Vergeet hierbij de versgebakken broodjes, warme eitjes en rooibosthee. Op iedere tafel lagen een paar stukken cake gedeponeerd en we kregen een kop aanmaakkoffie (dat spul moet verboden worden). Het echte 'kerstontbijt-gevoel' bleef dus uit, maar toch voelde je dat dit ontbijt specialer was dan normaal. Alle kinderen hadden zich namelijk speciaal opgedoft voor deze Eerste Kerstdag. Iedereen had zijn nieuwe kleren aan, de jongens hadden wat gel in hun haren gesmeerd en de meisjes hadden elkaars haren speciaal ingevlochten. Schattig om te zien hoe erg ze hun best hadden gedaan. Ik daarentegen voelde me een beetje underdressed met mijn 'out of bed look'. Ik had nog net mijn pyjama omgewisseld voor een voetbalbroekje en vertrapte sneakers, maar echt 'kerstig' was het niet te noemen. Mijn oma zou spontaan een hartverzakking krijgen als ik op deze manier bij het kerstdiner aan zou schuiven. 
Na het kerstontbijt keken alle kinderen naar een kerstfilm, terwijl Naomi en ik stiekem onze kerstcadeautjes in grote zakken mee sleurden naar de televisie. Toen de kinderen in de gaten kregen wat er aan de hand was, werd het ineens muisstil en keken ze ons nieuwsgierig aan. Een paar weken voor kerst had ieder kind een verlanglijstje mogen schrijven en aan de hand van die lijstjes hebben wij voor iedereen een persoonlijk pakketje met cadeautjes samengesteld. Daarnaast gaven we iedereen een aantal foto's van zichzelf met hun familie, omdat we tijdens ons verblijf in de gaten kregen dat foto's de meest waardevolle dingen zijn die deze kinderen bezitten. 
We vertelden de kinderen dat er in Nederland een heleboel mensen waren die geld hadden gedoneerd zodat wij deze kerstcadeautjes konden kopen. Dat vonden ze indrukwekkend. 
Het uitdelen van de cadeautjes was zo fijn om te doen. De kinderen reageerden blij en enthousiast en hier en daar hoorde je een kreet van 'yeaaaah mijn eerste deodorant!!!' of 'waaaauw een eigen fotoalbum mét foto's!!!' 
Het klinkt verschrikkelijk cliché en iedere zelfhulpgoeroe zal het beamen, maar op dit moment werd ik me toch even bewust van het feit dat het zoveel leuker is om te geven dan te krijgen. Al die cadeaus onder de kerstboom in Nederland kunnen me gestolen worden, dit is 11489427 keer zo leuk. 
De rest van de middag vulden we op met allerlei leuke activiteiten zoals Bingo, een duik in het zwembad, zaklopen en met een ei op een lepel naar de overkant van het voetbalveld rennen. Het was een dood vermoeiende, maar onwijs gezellig kerstdag. In mijn dagboek schreef ik: 'ik moet zeggen dat ik geen écht kerstgevoel heb, omdat ik ben opgegroeid met Hollandse tradities die ik nu niet meemaak. Maar ik krijg er wel allemaal nieuwe tradities voor terug, waar ik vol nieuwsgierigheid van geniet.' 
In Bolivia bestaat er geen tweede kerstdag, dus 26 december was voor mij gewoon weer een normale zaterdag. Maar gelukkig wel mijn vrije dag, waardoor ik even bij kon komen van alle kerstdrukte. Samen met Marily en Naomi had ik afgesproken om in een mooi park te gaan picknicken. We kochten wat vers fruit en hebben de hele middag lekker geluierd aan een picknicktafel, naar muziek geluisterd en gekletst. Soms baal ik dat ik zo weinig tijd heb om met leeftijdsgenoten buiten de Hogar om te gaan, want het doet me altijd goed om met hen te praten en te lachen. Na zo'n middag als deze merk ik dat mijn energiebatterij weer helemaal opgeladen is. 
Aan het eind van de dag sloeg ik nog even wat boodschappen in op de markt, hupte ik langs mijn favoriete koffietentje met WiFi om even met mijn familie te Skypen en dook ik 's avonds vroeg mijn bed in. 

De volgende dag (27 december) begon mijn werkdag namelijk al om 06:00. Toen ik om 05:45 mijn wekker hoorde rinkelen voelde het alsof ik midden in de nacht wakker was gemaakt en dat we met de hele familie in de auto zouden stappen voor een vakantie in Italië. Maar nee, er stond me geen lange autorit te wachten. In plaats daarvan kreeg ik een stel chagrijnige pubers die ik vrolijk mocht gaan wekken. Het enige wat ontbrak waren de pannendeksels om ze met een gruwelijk lawaai uit hun slaap te ontwaken. 
Het was ontiegelijk koud buiten (20 graden brrrrr) dus het was een hele klus om de meisjes hun warme dekens voor een koude douche in te laten ruilen. Gelukkig kreeg ik alle 15 meisjes 1,5 uur later toch fris en fruitig bij het ontbijt geparkeerd. Weer wurmde ik een fabriekachtig (is dat een woord?) stuk cake naar binnen en sloeg de aanmaakkoffie in een slok naar achter. Zo, we konden er weer tegenaan. 
De ochtenden op de Hogar zijn een stuk rustiger dan de middagen. De kinderen worden rustig wakker en er zijn nog niet zoveel activiteiten gepland. Tijdens de vakantie bestonden de ochtenden voornamelijk uit chillen in de zon, spelletjes spelen en haren invlechten want het hele chalet werd omgebouwd tot een heuse kapsalon. Van alle kanten werd mijn haar (hardhandig, want Bolivianen zijn niet van dat zachtaardige) in de meest ingewikkelde vlechtwerken geknoopt. Op zich waren de ochtenden vrij relaxed na de heftige kerstperiode, maar mijn vreselijk energieke karakter ging een beetje steigeren van al deze rust. Ik hou van de drukte, stress en hectiek die de middagen met zich meebrengen en daarom was ik blij dat ik vanaf 30 januari weer in de middagen mocht werken. 

Naast alle kerstcadeautjes hadden we 30 december nog een andere verassing voor de kinderen. We namen ze namelijk mee naar de bioscoop voor een kerstfilm! De bus stond klaar om ons naar de bios te brengen, de kaartjes zaten in mijn tas en het bioscooppersoneel was voorbereid op een kudde stuiterende kinderen. Er was alleen een ding waar we ons op bekeken hadden: de roltrap. De enige manier om de bioscoop te bereiken was via de roltrap, maar veel kinderen hadden nog nooit op dit griezelige gevaarte gestaan en begonnen bij voorbaat al  te huilen. Oeps! Een voor een begeleidden we de 70 kinderen rustig naar boven. Ik heb meerdere malen een krijsend kind moeten kalmeren.... Wat zo'n simpel ding wel niet allemaal kan veroorzaken. Toch waren er ook genoeg kinderen die hun angst overwonnen en vol adrenaline boven stonden te juichen alsof ze zojuist de Mount Everest waren beklommen. 
Na dit 'obstakel' konden we eindelijk de bioscoop in en hier keken de kinderen hun ogen uit. De meesten waren nog nooit in een bioscoop geweest... Laat staan met een enorme bak popcorn! Zelfs de opstandige pubers hoorde ik fluisteren dat dit toch wel een heel cool uitje was.
Snel installeerden we iedereen in de bioscoopzaal en ondertussen begonnen de trailers. Nadat de eerste trailer was afgelopen hoorde ik veel gejammer om me heen: 'nouhouuu is de film nu al af?' Haha. 
De film was erg leuk en jeetje wat genoot ik als ik naast me een schaterlach boven een bak popcorn vandaan hoorden komen. Het uitje was dik geslaagd!! 
En toen kwam de aller-aller-aller-aller-aller laagste dag van 2015: donderdag 31 december. Ik had voor deze avond 2 feestjes gepland. Allereerst luidde ik het nieuwe jaar in op de Hogar met de kinderen. We dronken 'namaak bier zonder alcohol' (waar alle jongens stoer mee stonden te pronken) en we staken 12 vuurpijlen af, die de maanden van het jaar symboliseerden. Bij iedere pijl schreeuwden we de naam van de maand en herdachten wat leuke momenten, om op die manier afscheid te nemen van 2015. Hierna kregen alle kinderen échte champagne. Ja dat leest u goed. Niets geen lullige Jip & Janneke bubbels van de Hema, maar hoppa alle kinders aan de zuip. Wonder boven wonder werd er rekening gehouden met de allerkleinsten, want die kregen een HALF glaasje. Ik stond met open mond toe te kijken, maar sloeg een glaasje champagne zelf natuurlijk ook niet af. Alle educadores werden naar voren geroepen om een korte speech te houden. Ik bedankte de kinderen en het personeel voor mijn warme welkom in deze familie, ik was dankbaar voor de kans die ik heb op de Hogar en wenste dat alle kinderen veel moois zouden gaan meemaken in 2016. De rest van de avond hebben we gedanst op Boliviaanse zeikmuziek (serieus, zelfs Duitse schlagers zijn beter). Maar wat heb ik gelachen toen ook de meest verlegen kids voorzichtig de dansvloer op strompelden. Om 20:30 gooiden we alle kinderen in bed en renden naar een trufi om het nieuwe jaar bij een paar vrienden in te luiden. Hier maakten we een heerlijke pasta klaar en waren de rest van de avond voornamelijk bezig met eten eten eten. Om 23:55 klommen we snel het dak op, want vanaf hier hadden we een prachtig uitzicht over de hele stad. Met z'n allen telden we de laatste seconden af en om 00:00 begon een ware vuurwerkshow om ons heen. Het was bijna magisch om zoveel vuurwerk om je heen te zien. De rest van de nacht leerde ik de Boliviaanse manier van drinken kennen: ze mixen hier wijn met frisdrank! Ik protesteerde massaal tegen, want een heilige fles wijn mag je wat mij betreft in geen enkele situatie mengen met een asociale fles frisdrank, maar toch móést ik een slokje proberen...  Shit dat was nog best lekker. En ja, zo stond ik de hele avond aan een glas wijn/frisdrank te nippen. Het was echt onwijs gezellig en bijzonder om het nieuwe jaar op deze plek in te luiden. 
Toen ik de volgende dag na welgeteld 2 uurtjes slaap weer fris en fruitig op mijn werk moest verschijnen, leek mijn ochtendhumeur zijn record te verbreken. Ik was nou niet echt bepaald de gezelligste toen alle kinderen tegen mijn bonkende hoofd begonnen te schreeuwen dat ze zo'n zin hadden in de bingo van vanmiddag. Bingo?! Oh mijn god. Niet nu. Maar chagrijnig/moe/hoofdpijn of niet, als er bingo op het programma staat, komt er ook een bingo. En zo blèrde ik 's middags met een fake smile op mijn gezicht alle nummertjes van de bingo door de zaal, terwijl ik de ene na de andere paracetamol naar achter gooide. Om 20:30 was ik klaar met werken en om 20:32 lag ik in volledige coma in mijn bed. 

2 januari is een dag die ik niet snel meer zal vergeten. Het was mijn vrije dag en ik had me voorgenomen om op de markt boodschappen in te slaan. Bepakt en bezakt met vers fruit, groenten, brood en andere spullen stond ik op mijn bus te wachten. Van binnen maakte ik een sprongetje toen mijn bus eindelijk aan kwam rijden en op datzelfde moment gebeurde er iets wat ik later als verschrompeld omaatje vol trots aan mijn kleinkinderen kan vertellen. Oma Bennie snapt dan niets meer van de iPhone 28, maar laat de godganse familie wel achterover vallen met dít verhaal.... Terwijl ik de bus instapte werd mijn rugzak van mijn rug getrokken en rende de idioot in kwestie er met een rotvaart vandoor. Ik was in shock, het gebeurde allemaal heel snel maar ik sprong gelijk over tot actie. Al die hardloop rondjes in de ochtend kwamen van pas, want ik rende hem keihard achterna terwijl ik om hulp schreeuwde. Bolivianen zijn altijd onwijs hulpvaardig en al snel werd ik vergezeld door een grote groep mannen. Op een gegeven moment zag ik die klunzige dief achterom kijken en schrikken van de groep die achter hem aanzat. Hij gooide de rugzak aan de kant en sprintte verder. Mijn ogen waren al niet eens meer op de rugzak gericht, maar op deze mafketel die het flikt om met zijn klauwen aan mijn spullen te zitten. Daarom bleef ik doorrennen. Pas na een paar seconden kwam ik erachter dat de meesten gestopt waren met rennen en keek ik verbaasd achterom. Daar zag ik een bezwete man mijn tas als een trofee in de lucht houden, terwijl alle toeschouwers voor ons klapten. Toen viel bij mij pas het kwartje en slaakte ik een zucht van opluchting. Ik bedankte alle helden die met me mee gerend waren  en stapte in de bus die achter me aan gereden was. Eerst voelde ik me een beetje een domme toerist die een makkelijke prooi was geweest voor deze dief, maar later kwam het besef dat ik gewonnen had van die idioot. Ik had mijn rugzak terug! Klein detail: er zaten alleen een pak yoghurt en 3 crackers in mijn rugzak, maar dit is een principekwestie. Van me spulle mot je afblijve knulletje! 
De eerste weken van januari moest ik de kinderen van het primaria (basisschool) klaarstomen voor school. Ze hadden nog 3 weken vakantie, maar alle stof moest weer even opgefrist worden. Dus ik knalde er wat Engelse lesjes, lenguaje, wiskunde en biologie doorheen. Daarnaast kreeg ik de verantwoordelijkheid over (onder andere) de kleine meisjes en daardoor werd ik ook onderdeel van hun spelletjes. Vaak speelden ze een modellenwedstrijd aka Hollands Next Top Model. Dit soort taferelen deden me denken aan mijn verkleedpartijtjes van vroeger, waarbij de krulspelden, roze boa's en dure lippenstift van mama door de lucht vlogen. Alleen gebruikten deze meisjes een stuk gordijn in plaats van een roze boa en gekleurde stiften als dure lippenstift. Ook in ontkwam niet aan de modellenwedstrijd en mijn gezicht werd vol geplamuurd met (watervaste!) stift. 
Een ander geliefd spel was vader en moedertje en hierbij viel me een schokkend ding op. Het kind was altijd verdrietig, terwijl de moeder een boze heks was die het kind door elkaar schudde als ze huilde. Als je de vaderrol toegewezen kreeg, had je dikke vette pech, want dan kwam je in het hele verhaal niet voor. Met dit simpele spelletje word je weer even herinnerd aan de jeugd die deze kinderen hebben gehad bij hun familie. Dit is hun beeld van de werkelijkheid en wat voelt dat oneerlijk. 
Vanaf 13 januari werden alle klasjes weer omgegooid. Ik ruilde mijn schattige basisschoolkindjes in voor de pittige secundaira (middelbare school) en ik kreeg een programma met vakken die ik ze moest leren. De baas vertelde me doodleuk dat ik de volgende dag een biologieles over het menselijk lichaam moest geven. Oké, de kleintjes wat dingen leren was makkelijk te doen maar deze ouderen (sommigen waren zelfs 17) dingen leren, was toch een ander verhaal. Mijn Spaans is redelijk goed, maar al die biologische termen kan ik nou niet zo 1, 2, 3 uit mijn duim te zuigen. Afijn, wel een hele vette uitdaging! Dus ik zette mijn schouders eronder en bereidde de rest van de avond mijn allereerste Spaanse biologieles voor over 'el cuerpo humano'. 
De volgende dag vertoonde mijn corázon toch iets meer klopjes dan het zou moeten vertonen, maar toen ik eenmaal merkte dat de kinderen geïnteresseerd luisterden, vond ik mijn vertrouwen terug. Hoe kicken is het dat ik als Hollands meisje voor een klas met kinderen van 14 t/m 17 jaar ingewikkelde biologische termen in het Spaans loop te lullen?! 

Woensdag 20 januari rinkelde mijn wekker om 06:00, maar voor het eerst in mijn leven stapte ik fluitend en zonder ochtendhumeur mijn bed uit. De adrenaline gierde door mijn lichaam en in record tempo schoot ik in mijn kloffie. Ik hoor je denken: hoe kan Bente met zo'n ochtendhumeur nou zo vrolijk zijn om 06:00?! 
Mijn moeder, broertje en Carolien waren geland in Bolivia!! In precies 30 minuten zou ik ze weer in mijn armen kunnen sluiten, konden we weer lachen om onze slechte humor en alle dingen inhalen die we 4 maanden lang hadden gemist. 
Samen met mijn baas reed ik naar het vliegveld en ik werd bloedfanatiek als het stoplicht op rood sprong of er een traag opaatje voor ons reed. Ik had me voorgenomen om er op het vliegveld geen dramatische 'hello goodbye scène' van te maken, maar toen ik ze eenmaal zag staan en naar ze toe rende, werd het toch zo'n fragment. Ik vloog direct mijn moeder in de armen en rook eindelijk weer die vertrouwde geur, hoorde die bekende lach en voelde me intens gelukkig. Toen ik Daan een knuffel gaf, moest ik op mijn tenen staan. Holy moly wat was die jongen gegroeid! Ook Carolien kon het bij deze Boliviaanse aflevering van hello goodbye niet drooghouden en zo stonden we daar als 4 huilende zielen op een verlaten vliegveld. 
We reden naar de Hogar en werden direct verwelkomd door kuddes nieuwsgierige kinderen die mijn bezoek dolgraag wilden ontmoeten. Het voelde gek en onwerkelijk om mijn familie aan de kindjes voor te stellen. Ik had mijn familie veel verteld over de kinderen en de kinderen over mijn familie, maar nu konden ze elkaar eindelijk zien. 
Er was niet veel tijd om kennis te maken, want om 09:00 stond een groot uitje met de hele Hogar gepland. Jetlag of niet, mijn familie stapte vol goede moed de bus in voor een dagje zwemparadijs. Samen met Daan zat ik bij de jongens in de bus. Mama en Carolien kregen een schattig meisje op hun schoot gedeponeerd en vermaakten zich hier wel mee gedurende de rit. Daan en ik hadden een andere bezigheid gevonden: we leerden de kids Nederlandse straattaal. Zo werden we even aangehouden door de politie, omdat er zo'n 30 kinderen teveel in de bus zaten en binnen de kortste keerden schreeuwden ze allemaal: 'popo, popo, popo!' Ik heb me kapot gelachen. 
Om 10:00 kwamen we aan en liepen een rondje om een groot meer. Ik dacht nog: 'Ah joh, dat doen we ff', maar mijn god wat een ***** eind was dat. Ik kreeg medelijden met mijn moeder, Carolien en Daan, die na 24 uur zonder slaap ook nog een pittige work-out moesten verrichten. 
De rest van de middag zwommen we in het zwembad, speelden met de kinderen die zwaar onder de indruk waren van Daan en kletsten we erop los. Eindelijk geen haperende Skype gesprekken meer, maar een echt real life gesprek. 
Toen we 's avonds terug op de Hogar waren, kregen mama en Carolien hun eerste shock te verwerken bij het zien van de kamers van de meisjes. Hoewel ik er inmiddels (redelijk) aan gewend ben dat meisjes van 4 hun eigen kleding wassen en zo volwassen zijn als een Nederlandse jongen van 18, keken mama en Carolien hun ogen uit.
De rest van de avond hebben we nog lang gepraat. Wat was het heerlijk om weer mensen om je heen te hebben die echt begrijpen hoe je, je voelt. 
De volgende ochtend stond hen een nieuwe Boliviaanse ervaring te wachten: een ritje met de trufi. Een trufi is een klein busje (lees: wrak) dat je van het platteland naar het centrum vervoerd. Toen we instapten zag ik mama's vragende ogen mijn kant op gaan: 'zullen wij deze rit heelhuids overleven?!' Gelukkig ging alles goed en werden we zonder breuken in het centrum gedropt. Op de markt kocht mijn broertje zo'n beetje de hele Ralph Lauren stand leeg, maar de verkopers waren maar al te blij met die lange jongen uit Nederland. We aten een typische empanada en dronken een vruchtensapje van vers fruit. 
Terug op de Hogar was het tijd voor mama's eerste sponsoractie. In Nederland had ze een enorm bedrag aan sponsorgeld opgehaald en ons eerste doel was om alle kinderen van een uniek shirtje te verzien. We deelden witte shirts en textielstiften uit, zodat de kinderen een eigen creatie konden ontwerpen. Aanvankelijk waren veel kinderen een beetje voorzichtig met kleuren. Ze zijn niet gewend om op een gloednieuw shirt te tekenen. Met zo'n nieuw shirt moet je juist zuinig zijn, die ga je niet bekliederden. Maar nadat ik ze zo'n 20 keer meldde dat het versieren juist de bedoeling was, barstten ze eindelijk los. Er werden hele mooie shirts gemaakt en de kinderen liepen trots rond met hun creaties. 

Vrijdag 22 januari gingen we naar Güembé om een dag flink te relaxen. Een ligbedje aan het zwembad, fikkende zon boven je hoofd, goed boek in je hand en de meest lieve mensen op je heen. Per-fec-to! 
Op de terugweg sloegen we bij de supermarkt een enorme hoeveelheid aan borrelhapjes en flessen wijn in. Dat was ik niet meer gewend en ik werd temidden van de winkelschappen overvallen door een heel gek gevoel. De afgelopen maanden had ik zo hard gewerkt dat ik mezelf voorbij was gerend. Nu mijn familie hier was, besefte ik me ineens hoe eenzaam ik me had gevoeld op de Hogar. Begrijp me niet verkeerd, door het werken met de kinderen ontvang ik heel veel liefde, maar ik miste de goede gesprekken, het lachen en mensen om me heen die me begrijpen. Dus ja, toen stond ik daar tussen de potten augurken ineens keihard te janken. 
Zaterdag 23 januari begon we aan sponsoractie numero dos. Samen met mijn baas Liliane reden we naar de markt om kledingkasten in te slaan! De meeste kinderen hebben niets om hun kleding in op te bergen en bewaren het op hun bed, maar daar zouden wij verandering in brengen. We kochten drie enorme kledingkasten, waar we de kinderen helemaal happy mee maakten. 
'S middags stond ons een leuke tour te wachten naar Lomas de Arena, een aantal enorme zandduinen die net buiten de stad te vinden zijn. Niemand weet hoe deze hier ooit beland zijn en ik hoorde van veel mensen dat het adembenemend mooi is. Hoog tijd dus, dat wij daar een kijkje zouden nemen! Per jeep vertrokken we voor een rit van ongeveer een uur. En die rit was best pittig. Door de enorme heuvels en hobbels werden we keihard door elkaar geschud. Maar deze heftige weg was het allemaal werd toen we eenmaal op het topje van de zandberg stonden. Overal waar je keek zag je fluweelzacht zand, waar je het liefst rollend van af zou gaan. Maar in plaats van rollen, haalde onze gids een snowboard tevoorschijn waarmee we gingen zandboarden! Eerst gewoon op onze kont naar beneden, maar dat ging mij niet hard genoeg. Liggend scheurde ik al een stuk harder naar beneden en aangezien ik wat kan snowboarden dacht ik dat staan ook wel zou lukken. Het was echt super vet en iedere keer vloog ik vol adrenaline naar beneden. Even later nam onze gids ons mee naar een plek waar veel bijzondere dieren worden gespot. Wij hadden geluk, want ineens zagen we 2 roze flamingo's voorbijvliegen! 
Eenmaal terug op de Hogar spoelden we al het zand van ons af en namen een trufi naar de stad, waar de voorbereidingen voor carnaval in volle gang waren. Alle dansacts oefenden hun optreden voor het carnaval van 6 februari en zo ervaarde mijn familie het Boliviaanse carnaval ook even. We aten typische piqué machue bij een leuk restaurantje en hadden een onwijs gezellige avond. Maar weer belande ik in een emotionele rollercoaster door deze gezelligheid. Wat had ik het gemist! Ik werd overvallen door een gevoel van heimwee en wilde niet weer afscheid moeten nemen van mijn moeder. Ik wilde niet meer terug naar dat eenzame, hardwerkende bestaan van de afgelopen weken en besloot na heel wat goede gesprekken dat ik twee weken eerder zou stoppen op de Hogar. Twee weken klinkt niet als een drastische verandering, maar voor mij viel hierdoor wel een last van mijn schouders af. 
Zondag 24 januari ruilden we de Hogar in voor een hotel in Samaipata, een dorpje op 3 uur rijden van Santa Cruz. De weg hiernaartoe was mooi en spannend tegelijk. Haarspeldbochten door hoge bergen, die vlak langs de weg kronkelen, zorgden ervoor dat we af en toe ons hart vasthielden. Een verkeerde move en we lagen als een plat dubbeltje beneden. Maar eenmaal bij het hotel aangekomen, dreef de rust die hier heerste alle spanning van ons weg. Al die luxe was ik niet meer gewend: een warme douche, een TWEEPERSOONS bed, heerlijke ontbijtjes en diners... Waaaah genieten! 
Maandag 25 januari brachten we een bezoekje aan las cuevas: de prachtige watervallen van het dorp. We sprongen over rotsen, zwommen onder het kletterende water en maakten eindeloos veel foto's. Terug bij het hotel waren mama en ik (uiteraard) toe aan een borrel. Dus hop, het dorp in om een fles Malibu en piña in te slaan, waarmee we onze eigen cocktail konden fabriceren. 
Dinsdag 26 januari stond vanaf 09:00 een tour naar Amboro Parque op het programma. Na een uurtje in de jeep kwamen we aan in het park en begonnen aan onze tocht omhoog de bergen in. De tocht was ontzettend zwaar; we moesten klimmen, kruipen, springen, duiken en iedere mogelijke inspanning uitvoeren, maar bij iedere stap omhoog werd de natuur steeds mooier. Toen we rond 15:00 eindelijk de top van de berg hadden bereikt, viel het uitzicht wat tegen. Uitzicht hadden we namelijk niet, er was zoveel mist dat we niets zagen. Af en toe dreven de mistwolken even voorbij en probeerden we snel een glimp van het uitzicht op te vangen. Al met al een onwijs gave ervaring! 
Woensdag 27 januari was het weer tijd om terug te gaan maar de Hogar. Na wat tijd met de kinderen doorgebracht te hebben, struinden we 's middags de grootste markt van Santa Cruz af. En ook donderdag 28 januari sloegen we onze slag op de andere marktjes. Op la Ramada kochten we zo'n beetje alle Boliviaanse kleedjes die er te vinden waar. Speciaal voor ons werd zelfs de opslagruimte geopend... Wat een walhalla!! Helemaal bepakt en bezakt met duizenden nieuwe spullen keerden we terug naar de Hogar. Op deze laatste dag hadden mama en ik het allebei best lastig, dus de fles Malibu was binnen een halfuurtje leeg. Zo'n laatste avond voelt dubbel. We hebben het fantastisch gehad, maar het voelt naar om weer afscheid te moeten nemen. 
Vrijdag 29 januari vertrokken we om 10:00 naar het vliegveld. Het afscheid was moeilijk, maar het was goed. We hebben echt een super week gehad en het was oprecht een van de mooiste weken van mijn leven. 
De dagen erna kwam ik steeds weer een beetje meer in mijn ritme en wende ik weer aan het 'alleen' zijn. Bovendien had ik iets leuks in het vooruitzicht waar ik me enorm op verheugde. 6 februari namen Naomi en ik namelijk het vliegtuig naar Oruro om hier carnaval te vieren. De stad Oruro stelt niet zo heel veel voor, maar het is wel dé plek van Bolivia om carnaval te vieren, dus dat wilden wij zeker niet missen. De hele dag zaten/dansten we op een tribune die uit keek op de enorme carnavalsoptocht. Hier zie je geen lullige praalwagens met wat verklede mensen erop. Nee, de dansers en danseressen van deze carnaval trainen maandenlang om hun outfits en choreografie perfect te maken. Het was geweldig om dat allemaal te zien en al het enthousiasme werkte aanstekelijk. Af en toe sprongen we onder de hekken door om midden in de optocht wat foto's te maken met de danseressen. Tegen de avond aan werd het publiek steeds losser en kneep de politie een oogje dicht. Deze combi zorgde ervoor dat veel mensen zich in de optocht mengden en meedansten. Zo leerden wat dansers mij 'la morenada', de typische dans van Bolivia aan en kreeg ik ineens temidden van een muziekband een moeilijk blaasinstrument in mijn handen geduwd. Ik heb mijn ogen uitgekeken en genoot ontzettend van deze dag. Rond middernacht namen we een bus naar la Paz, wat ongeveer op 4 uur rijden lag. Diep in de nacht kwamen we aan bij ons hotel en hier bleek iets mis te zijn met onze reservering waardoor er geen kamer voor ons klaar was. Langzaam speelde zich een doemscenario in mijn hoofd af waarbij we struinend door deze onbekende stad naar een slaapplek zochten, maar gelukkig hadden ze nog een kamer vrij! 
De volgende dag brachten we door in la Paz, waar we wat marktjes en kerken afstruinden. Het was er zo ontzettend koud brrrrr. Na 5 maanden 30 graden was ik deze kille 15 graden echt niet meer gewend. Om 17:30 namen we een nachtbus terug naar Santa Cruz. De busreis zou zo'n 18 uur duren dus ik zag er behoorlijk tegen op, maar het viel me allemaal mee. Ik was zo ontzettend moe dat ik als een blok in slaap viel. 
Het afgelopen weekend stond geheel in het teken van afscheidsfeestjes! Dit was mijn laatste weekend in Santa Cruz en ik wilde iedereen nog een laatste keer zien. Donderdag 18 februari ging ik uit eten met mijn baas Liliane, haar dochter Ashley, Naomi en haar ouders. We gingen naar hét typische restaurant van Santa Cruz, waar alleen eten geserveerd wordt uit deze streek. We bespraken de afgelopen 5 maanden. Hoe moeilijk het in het begin was, maar ook hoe we op een gegeven moment onze draai vonden en volwaardige medewerkers van de Hogar werden. Liliane was ons onwijs dankbaar voor onze werkzaamheden en verzekerde ons dat God alle deuren voor ons zou openen. Ze wist zeker dat we in de hemel terecht zouden komen.... Feestje wordt dat! 
Vrijdag 19 februari hadden we afgesproken met wat vrienden die we gedurende onze 6 maanden in Santa Cruz hebben ontmoet. We hebben gezellig gegeten met z'n allen en bespraken de rondreis die ons te wachten staat. Hierna slenterden we wat rond op de plaza, wat nog steeds mijn favoriete plekje van Santa Cruz is. Zeker 's avonds is het onwijs relaxed. Het plein is dan mooi verlicht en de oude schakende mannetjes maken plaats voor een jonge generatie breakdancers. We hebben een hele tijd bij deze breakdancers gekeken en deden zelf ook een tevergeefse poging. Daarnaast zie je ook veel grappige muziekbandjes die voor hun plezier wat toneelstukjes met muziek opvoeren. Heerlijk om hiertussen rond te slenteren.
Zaterdag 20 februari hadden Naomi en ik een personeelsfeestje georganiseerd. We hadden pizza's besteld voor 25 mensen en die zou ik 's avonds ff snel ophalen. Maar dat werd toch een iets ander verhaal. Toen ik eenmaal aankwam bij de pizzeria hadden ze één enorme pizza voor 25 mensen gemaakt. Ik heb nog nooit zo'n huge ding gezien en vroeg me ineens sterk af hoe ik dit gevaarte mee zou krijgen. Ik was immers met zo'n klein opgepropt busje hier naartoe gekomen, maar daar zou de pizza nooit inpassen en genoeg geld voor een taxi had ik niet. 
Ik deed een poging om de pizza bovenop mijn hoofd (net als die Afrikaanse vrouwen) mee te sjouwen, maar toen flikkerde dat ding bijna op de grond, dus hielp een medewerker van de pizzeria me om naar de straat te komen met dit gevaarte. Ik hield een taxi aan en legde hem mijn verhaal uit. Ik had maar 15 Bolivianos bij me, terwijl de taxirit bijna 40 kostte, maar na veel gezeur en geslijm ging hij akkoord. 
'S avonds genoten we met het hele personeel van deze heerlijke pizza en speelden we het dobbelspel. Naomi en ik hadden heel veel grappige cadeaus ingeslagen, zoals een wc-ontstopper en prinsessenkleding, dus iedereen gierde het uit. De kinderen klaagden de volgende dag van ons luide gelach, maar we hadden een hele gezellige avond! We bedankten iedereen en gaven ze een foto als herinnering aan ons. 
Zondag 21 februari hadden we een afscheidsfeest voor de kinderen van de Hogar georganiseerd. Geheel in heksenthema hadden we een speurtocht gemaakt, dus de rest van de dag was ik Bennie de Heks. In groepjes moesten de kinderen allerlei opdrachten oplossen, om uiteindelijk het huis van de heks te vinden, waar ze een prijsje kregen. We hebben onder andere Hollandse snoepjes geproefd, liedjes gezongen, basketbal gespeeld en een cadeautje voor de heks gefröbeld. Eenmaal bij de heks aangekomen kregen de kinderen een glaasje groene frisdrank en een spinnenhapje. Als prijsje hadden we foto's uitgeprint waarop Naomi en ik met ieder kind stonden. Iedereen vond de speurtocht heel leuk en speelde bloedfanatiek mee. 'S avonds hadden we nog een andere verassing: de kinderen kregen een bakje ijs na het avondeten. Op tafel hadden we allerlei leuke decoratie neergezet waardoor ze hun eigen ijsje konden versieren. Ikzelf was na deze middag he-le-maal gesloopt, maar de hoeveelheid bedankjes die ik op me af kreeg, maakten alles goed. Kinderen kwamen naar me toe rennen om me een knuffel te geven en me te vertellen hoe leuk ze deze dag vonden! 

Op dit moment zit ik in mijn laatste week op de Hogar. Ik werk nog 2 daagjes en vrijdag komt mijn vader aan en beginnen we aan mijn rondreis, waar ik zooooooo veel zin in heb! 
Ik heb er bewust voor gekozen om 2 weken eerder op de Hogar te stoppen, maar nu de laatste dagen daadwerkelijk voorbij waaien, begint het toch wel te kriebelen. Ga ik hier écht over een paar dagen weg? Kom ik dan (waarschijnlijk) nooit meer terug? Zal ik dan nooit meer luisteren naar al die bijzondere verhalen van de kinderen? Laat ik mijn vertrouwde leventje hier achter en ga ik écht weer terug naar mijn Nederlandse leven in dat piepkleine dorpje? Ja. Kut. Als ik hier over nadenk lijkt het regenseizoen ook in mijn traanleiders te zijn begonnen. 
Toch zijn die tranen alleen maar goed denk ik. Ze zijn het levende bewijs van mijn geweldige ervaring op deze Hogar. Dat het zo zwaar, intens, moeilijk, vertrouwd, gezellig, gemoedelijk en liefdevol zou zijn, had ik nooit verwacht. Dit avontuur heeft me letterlijk (ik ben tonnetje rond na al die pollo) en figuurlijk laten groeien. 
Ik ga met volle teugen genieten van de laatste speciale momenten die ik met deze kinderen kan delen. De laatste keren dat de kleintjes in mijn armen in slaap vallen, de laatste keren dat ik een pittige woordenwisseling voer met een tegendraadse puber die me een halfuur later toch een knuffel geeft en de laatste keren dat ik de liefde voel die deze grote familie met elkaar deelt. 

Maar naast het feit dat ik deze kids ga missen, voel ik de angst en onzekerheid over hun toekomst. Zullen ze het redden in die 'harde grote-mensen-wereld'? Zullen ze de problemen uit hun verleden accepteren en de schouders onder hun toekomst zetten? Zullen ze behoed zijn tegen de verleidelijke gevaren op straat? Ik hoop het met heel mijn hart. Laat deze kinderen stuk voor stuk grote kanjers worden die de wereld rocken en een stukje mooier maken met hun wijze kennis over het harde maar toch mooie leven in hun land. 

Weet je wat ik graag zou willen
Wat het allerleukst zou zijn
Dat we durven te verschillen
Stapjes zetten groot of klein
Dat we onze dromen dromen
Daarnaast onze dromen doen 
Al bestaat het bos uit heel wat bomen
Je kan nu meer dan je kon toen
Dromen dromen, dromen doen
Niet eentje maar wel een biljoen

Dikke knuffel,
Bennie